Goedemorgen, ERNSTIGE OOGKLACHTEN, gevolg van de EIKENPROCESSIERUPS. Melden oogartsen. Toch een groter probleem dan we dus al dachten.

En nog een ´natuurprobleem´ dat wat groter wordt in al  die jaren... VLIEGENDE MIEREN.

Vliegende mieren zijn er weer: 'Beschouw het als een gratis proteïne-snack'

 GISTEREN, 22:16 IN BINNENLAND

Elke zomer vliegen de beestjes uit, en elke zomer leidt dat weer tot overlast.

Zie en lees verder art. van NOS/NIEUWS Twitter bron

Vele tientallen ernstige oogklachten door eikenprocessierups.

 GISTEREN, 16:10

BINNENLAND

ANP

GESCHREVEN DOOR

Hugo van der Parre Research-redacteur

Tientallen mensen hebben afgelopen weken ernstige oogklachten gekregen door brandhaartjes van de eikenprocessierups. Uit een rondvraag onder Nederlandse oogartsen blijkt dat zij zeker 92 patiënten met ernstige oogklachten hebben gezien.

Veel patiënten hebben er te lang mee doorgelopen. Bij tien mensen is hun oog al zo ernstig aangetast dat ze langdurige en mogelijk blijvende klachten zullen hebben. Ze moeten lange tijd medicijnen gebruiken om het oog te laten herstellen.

De 12-jarige Kyara was er waarschijnlijk op tijd bij. In de video beschrijft ze wat de haartjes deden:

Video afspelen

00:53

'Mijn oog werd rood en dik en jeukte heel erg'

Op verzoek van de NOS heeft oogarts Tjeerd de Faber van het Oogziekenhuis in zijn netwerk van oogartsen gevraagd naar hun ervaringen met de eikenprocessierups. 133 oogartsen reageerden. Een kwart van hen heeft er mee te maken gekregen, vooral in Zuid- en Oost-Nederland en Rotterdam. Sommigen hadden één geval, anderen wel zes of meer patiënten.

Spleetlamp

In de meeste gevallen hadden de patiënten al een paar weken last. Mensen gaan met oogklachten (branderig gevoel, rood of ontstoken oog) eerst naar de huisarts. Maar die kan volgens De Faber niet goed vaststellen wat de oorzaak van de klachten is.

Een haartje van de eikenprocessierups is simpelweg te klein om te zien. Daarvoor is een zogeheten spleetlamp nodig, een microscopische lamp waarmee een oogarts onderzoek doet. Een aantal patiënten is door de huisarts verkeerd geadviseerd en heeft onnodig lang doorgelopen met klachten.

Het verhaal van Kyara

De 12 jaar oude Kyara uit West-Brabant kreeg vier weken geleden tijdens het fietsen iets in haar oog. Een steentje, dacht ze. Haar linkeroog jeukte, werd dik en helemaal rood, maar huisarts en huisartsenpost legden niet de link met de eikenprocessierups. "De dokter gaf antibiotica mee en zei dat het over twee weken wel over zou zijn", vertelt haar vader. Haar gezichtsvermogen verslechterde: ze zag wazig en zag een extra rand. "Als het licht is kan ik er niet mee kijken, dan slaat het meteen dicht. Ik kan er ook niet mee lezen", zegt Kyara. Inmiddels ziet ze met haar ene oog nog maar 40 procent.

Afgelopen maandag kwam ze in het Oogziekenhuis bij Tjeerd de Faber terecht, die vaststelde dat het wel degelijk om de eikenprocessierups gaat. Hij telde twintig tot dertig haartjes in Kyara's oog en kon er al een aantal uithalen. Inmiddels is de behandeling gestart en heeft Kyara al minder pijn. Haar vader blijft bezorgd: "De toekomst zal uitwijzen of ze haar gezichtsvermogen weer terugkrijgt. Want dat is nog niet zeker. Dit is geen kattenpis".

De brandhaartjes van de eikenprocessierups zijn minuscuul klein en scherp, met weerhaakjes. Als ze in je oog waaien prikt het enorm. Zolang het haartje aan de oppervlakte van het oog ligt, is er nog niet zoveel aan de hand en kan je proberen het met lauw water uit te spoelen. Gevaarlijk wordt het als het brandhaartje het oog binnendringt en achter het hoornvlies kan kruipen. Dat kan leiden tot kleine oogbeschadigingen waardoor je slechter gaat zien.

Het oog reageert vervolgens met een afstotingsreactie: er ontstaat een ontsteking doordat het lichaam het haartje wil wegwerken. Dat is ook zeer hinderlijk en gevaarlijk, maar kan behandeld worden met druppels steroïden, zegt De Faber, al kan dat wel een langdurige kwestie worden. Meestal herstelt het oog wel weer behoorlijk. Er is hem geen geval bekend van totaal verlies van het gezichtsvermogen.

BEKIJK OOK

• 

  Gemeenten willen centrale regie tegen eikenprocessierups

• 

  Eikenprocessierups veroorzaakt overlast: scholen dicht, sporttoernooien afgelast

• 

  'Eikenprocessierups zal niet meer verdwijnen, we moeten ermee leren leven'

Deel dit artikel: 

•  Twitter
• Facebook
• E-mail
• Whatsapp

Goedemorgen, de EIKENPROCESSIERUPS.... EEN GROOT MAATSCHAPPELIJK PROBLEEM aan het worden. Al tientallen jaren kwam dit vooral in de zuidelijke provincies af en toe voor. Nu is deze rups zich steeds meer over het hele land aan het uitbreiden? Zie en lees vooral de tips in dit:

Artikel van NOS-NIEUWS Twitter (bron)

Hoe bestrijd je de eikenprocessierups? 'Ga vooral niet zelf aan de slag'.

GISTEREN, 20:45

BINNENLAND

ANP

GESCHREVEN DOOR

Erika de Joode redacteur Online

Jeuk, rode bultjes en soms zelfs gezwollen lippen en kortademigheid. De brandharen van de eikenprocessierups zijn nog geen halve millimeter lang, maar kunnen zorgen voor veel narigheid. Doordat het aantal rupsen op sommige plekken in Nederland is verdriedubbeld, regent het klachten. Maar de bestrijding? Die komt traag op gang.

Dat ziet ook Bastiaan Meerburg, directeur van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen. Vandaag maakte minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit bekend dat zijn kenniscentrum waarschijnlijk de centrale vraagbaak wordt voor gemeenten. "Het probleem is dat veel gemeenten te laat zijn begonnen met bestrijden", zegt Meerburg. "Eikenprocessierupsen worden in het algemeen vanaf april actief. De meeste gemeenten hebben pas later actie ondernomen, en niet meteen bij het ontstaan van de plaag."

Bestrijdingsmiddelen zijn er al wel, maar ze mogen nog niet in de markt worden gezet:

Video afspelen

01:41

'We willen nu doorpakken met ons eikenprocessierups-bestrijdingsmiddel'

Nu zijn er dus eigenlijk al te veel rupsen en lopen veel gemeenten en provincies achter de feiten aan. En ze pakken de rupsenplaag vaak verschillend aan, zegt Meerburg. Hoewel je volgens hem wel ziet dat het opzuigen van de nesten een van de meest gebruikte technieken is.

Welke bestrijdingsmethoden zijn er?

Wat voor technieken worden nu toegepast, en wat zijn de voor- en nadelen? Een greep:

Zuigen en branden

Allereerst dus het wegzuigen van de nesten. Daarbij komen de rupsen met nest en al in een stofzuiger terecht. Een effectieve methode, weet ecoloog Jurriën van Deijk, want in bermen waar deze techniek actief wordt toegepast zitten veel minder rupsen. Van Deijk doet bij de Vlinderstichting onderzoek naar de eikenprocessierups.

"Maar met de nesten haal je bijvoorbeeld ook de natuurlijke vijanden van de rups weg, zoals de sluipwesp en de sluipvlieg", vertelt hij. "Hun larven leven in de nesten van de eikenprocessierups." Hetzelfde geldt voor het wegbranden van de nesten.

Vogels en insecten

Over die natuurlijke vijanden gesproken: die kunnen een belangrijke rol spelen in het bestrijden van de rups. Naast de sluipwesp en de sluipvlieg zijn er bijvoorbeeld bepaalde kevers die wel een eikenprocessierups lusten. Hetzelfde geldt voor koolmeesjes. Met nestkastjes kun je zulke vogels stimuleren om hun nest zo dicht mogelijk bij de rupsen te bouwen.

In Gelderland hebben ze dit voorjaar honderd nestkasten opgehangen om te onderzoeken welk effect die hebben op de aanwezigheid van de eikenprocessierups. Ook onderzoekt de provincie samen met de Vlinderstichting en de Wageningen Universiteit of bloemrijke bermen extra natuurlijke vijanden aantrekken. Beide onderzoeken lopen nog.

Waarom zijn er zoveel eikenprocessierupsen?

Daar zijn verschillende theorieën over, zegt ecoloog Jurriën van Deijk van de Vlinderstichting. "Allereerst zijn er in Nederland gewoon ontiegelijk veel eiken. Als je in Brabant of Limburg het land binnenrijdt, kun je de eikenlanen volgen tot Noord-Nederland. We zijn een soort snelweg voor de eikenprocessierups." Daarnaast speelt ook klimaatverandering een rol, denkt hij. "De rups komt van oudsher in Nederland voor, dus dat is niet gek, maar hij houdt wel van een wat warmere omgeving. Als het klimaat opwarmt, neemt de soort dus toe."

Biologisch gif en miniwormpjes

Gif werkt vooral goed bij jonge eikenprocessierupsen. Het wordt op de bladeren van de eik gespoten; als de rupsen van die bladeren eten, gaan ze dood.

De methode met miniwormpjes, kleine aaltjes (ook wel nematoden genoemd), werkt anders. Aaltjes kunnen bij de eikenprocessierupsen naar binnen kruipen via de anus en de mond. Daarbij laten ze bacteriën achter die een darminfectie veroorzaken, waardoor de rupsen doodgaan. Volgens ecoloog Van Deijk is het nadeel van zowel het biologisch gif als de aaltjes dat alle rupsen ermee gedood worden, ook de niet-schadelijke varianten.

Ui en knoflook

Er zijn ook nog allerlei technieken die nog niet officieel op de markt zijn, maar die al wel op kleine schaal worden getest door bestrijdingsbedrijven. Kristiaan van Reel uit het Overijsselse Rouveen gebruikt bijvoorbeeld een mengsel van onder andere ui- en knoflookextract om de eikenprocessierups tegen te gaan.

"Als we een nest inspuiten met ons middel, komt er een soort coating over de rups heen die ervoor zorgt dat de haartjes niet verder kunnen worden verspreid. Vervolgens trekken we het vocht uit de rups, zodat die afsterft. En daarna komt er een rottingsproces op gang, waardoor het nest gaat verteren, inclusief de haartjes."

Van Reel is er klaar voor om zijn middel op grotere schaal toe te passen, vertelt hij. Maar dat gaat niet zomaar: ieder nieuw middel moet aan strenge toelatingseisen voldoen. En dat is een procedure die best lang kan duren, zegt Bastiaan Meerburg van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD). "De minister gaat erover, maar ik kan me voorstellen dat het in uitzonderlijke situaties fijn is als je snel over bepaalde middelen kunt beschikken."

Wat kun je zelf doen?

Wat nu als je zelf een eik met rupsen in de buurt hebt, en het te lang duurt voordat de gemeente actie onderneemt? KAD-directeur Meerburg en ecoloog Van Deijk zijn eensgezind: don't go there. "Het is echt af te raden om zelf aan de slag te gaan omdat gemeenten de plaag niet kunnen bijbenen", zegt Meerburg. "De rups is een gevaarlijk dier. En als je zelf een gasbrandertje pakt, loop je bijvoorbeeld het risico dat ook in de naaste omgeving allerlei brandharen terechtkomen, door de hoge druk. Dan besmet je een groot gebied rondom de boom."

Ook Van Deijk zegt: "Niet mee aan de gang gaan. Behalve misschien als je jezelf als marsmannetje verkleedt en alles bedekt. Dan zou je een gat kunnen graven en het rupsennest erin verbergen. Na acht jaar zijn alle brandharen weg, een project met een lange adem dus. En bovendien zitten er vaak meerdere nesten op een boom."

Van Deijk voegt toe dat je altijd een bloemperkje kunt aanleggen om de biodiversiteit te vergroten en natuurlijke vijanden van de rups aan te trekken. "Maar in het algemeen zou ik de gemeente gewoon blijven bellen."

1/5 NOS

2/5 NOS

3/5 NOS

4/5 NOS

5/5 NOS

BEKIJK OOK

• 

  Let op je hond, de eikenprocessierups slaat ook dieren niet over

• 

  Eikenprocessierups veroorzaakt overlast: scholen dicht, sporttoernooien afgelast

• 

  De eikenprocessierups slaat toe: 'Alsof mijn voet in brand staat'

Deel dit artikel: 

•  Twitter
• Facebook
• E-mail
• Whatsapp